Ιός της γρίπης: Συμπτώματα & Πρόληψη
Η δραστηριότητα της εποχικής γρίπης στην χώρα μας συνήθως αρχίζει να αυξάνεται κατά τον Ιανουάριο, ενώ κορυφώνεται κατά τους μήνες Φεβρουάριο – Μάρτιο. Πως όμως μπορούμε να αντιληφθούμε ότι ένα άτομο έχει γρίπη και όχι κάποια άλλη ίωση;
Συμπτώματα
H γρίπη προκαλεί οξεία λοίμωξη του αναπνευστικού με βαριά συμπτωματολογία όπως υψηλός πυρετός, πόνοι στις αρθρώσεις, μυαλγίες, πονοκέφαλοι και πολύ έντονη καταβολή, σε αντίθεση με άλλες λοιμώξεις του αναπνευστικού που εκδηλώνονται πολύ πιο ήπια. Η εμφάνιση πνευμονίας ως επιπλοκή εμφανίζεται πολύ πιο συχνά μετά από μόλυνση από τον ιό της γρίπης, σε σχέση με άλλες ιώσεις.
Τρόπος μετάδοσης
Μεταδίδεται είτε με τα αναπνευστικά σταγονίδια από άτομο σε άτομο (π.χ. βήχας, φτέρνισμα, ρινικές εκκρίσεις), είτε μέσω μολυσμένων με τη γρίπη επιφανειών, όπου ο ιός μπορεί να επιβιώσει έως και 8 ώρες. Η περίοδος επώασης, δηλαδή ο χρόνος από τη στιγμή που θα μολυνθούμε μέχρι να εμφανιστούν τα συμπτώματα είναι 1- 4 μέρες. Η μετάδοση του ιού με τους παραπάνω τρόπους γίνεται κάτα την οξεία φάση της λοίμωξης αλλά και κατά την ανάρρωση του ασθενή. Οι ενήλικες μεταδίδουν από 1 ημέρα πριν την εκδήλωση των συμπτωμάτων έως και 5 ημέρες μετά, ενώ τα παιδιά μπορούν να μεταδίδουν έως και 10 ημέρες τον ιό.
Ομάδες υψηλού κινδύνου
Υπάρχουν ορισμένες ομάδες οι οποίες είναι πιο ευάλωτες στη νόσο από τον υπόλοιπο πληθυσμό. Μπορούμε να διακρίνουμε τις παρακάτω:
- Νεογέννητα και βρέφη
- Hλικιωμένοι
- Εγκυμονούσες
- Παιδιά που παίρνουν ασπιρίνη μακροχρόνια (πχ σε νόσο Kawasaki)
- Ασθενείς με χρόνια αναπνευστικά ή καρδιολογικά προβλήματα
- Ασθενείς με χρόνια νεφρική η ηπατική νόσο
- Ασθενείς με ανοσοανεπάρκεια
- Άτομα με σακχαρώδη διαβήτη ή παχυσαρκία
Πρόληψη
Το συχνό ερώτημα που διατυπώνεται στο γιατρό που μας παρακολουθεί είναι τι θα πρέπει να προσέξουμε έτσι ώστε να αποφύγουμε να νοσήσουμε από γρίπη. Παρότι καμία ενέργεια δεν μπορεί να μας καλύψει σε ποσοστό 100%, εάν ακολουθήσουμε ορισμένες απλές συμβουλές θα μπορέσουμε να περιορίσουμε σε σημαντικό βαθμό τη πιθανότητα να κολλήσουμε γρίπη. Αρχικά θα πρέπει να αποφεύγουμε, όσο είναι δυνατόν, το συγχρωτισμό σε κλειστούς χώρους κατα την περίοδο έξαρσης της γρίπης. Καλό θα ήταν να πλένουμε συχνά τα χέρια μας και εάν είναι δυνατόν να χρησιμοποιούμε κάποιο αντισηπτικό διάλυμα. Η ισορροπημένη διατροφή, πλούσια σε φρούτα και λαχανικά, θα θωρακίσει τον οργανισμό μας με πολύτιμα αντιοξειδωτικά. Τέλος δεν θα πρέπει να υποβαθμίζουμε τη σημασία του εμβολιασμού, ιδιαίτερα στις ευπαθείς ομάδες και στα άτομα που τις φροντίζουν.
Εμβολιασμός
To εμβόλιο της γρίπης έχει περίπου 60% αποτελεσματικότητα. Χρειάζεται να επαναλαμβάνεται μία φορά τον χρόνο πριν την εμφάνιση της γρίπης, πριν τον Δεκέμβριο δηλαδή. Αυτό γιατί τα αντισώματα στον οργανισμό δημιουργούνται περίπου δύο εβδομάδες μετά τον εμβολιασμό. Ο ιός της γρίπης μεταλλάσσεται διαρκώς γι αυτό η σύνθεση του αντιγριπικού εμβολίου κάθε χρονιά αλλάζει. Το εμβόλιο της γρίπης περιέχει τα στελέχη του ιού που αναμένεται να επικρατήσουν το επόμενο έτος με βάση τα στελέχη που προκάλεσαν γρίπη τον προηγούμενο χειμώνα, σύμφωνα με τις συστάσεις του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας. Αν εμβολιαστεί μεγάλο ποσοστό του πληθυσμού, δημιουργείται αυτό που λέμε «ανοσιακό τείχος», το οποίο περιορίζει δραστικά την εξάπλωση του ιού. Ο αντιγριπικός εμβολιασμός συνιστάται σε όλα τα άτομα ηλικίας μεγαλύτερης των 6 μηνών (εφόσον το επιθυμούν).
Τρόποι αντιμετώπισης της γρίπης
Όπως σε όλες τις ιώσεις στις περισσότερες περιπτώσεις τα συμπτώματα βελτιώνονται έπειτα από λίγες μέρες χωρίς θεραπεία. Αν τα συμπτώματα είναι πολύ έντονα και ενοχλητικά μπορούμε να χρησιμοποιήσουμε αναλγητικά ή αποσυμφορητικά της μύτης σε συνδυασμό πάντα με πλούσια ενυδάτωση του οργανισμού. Σε κάθε περίπτωση, πρέπει να γνωρίζουμε ότι τα αντιβιοτικά δεν έχουν καμία δράση στις ιώσεις. Η γρίπη, ιδιαίτερα στις ευπαθείς ομάδες του πληθυσμού, απαιτεί ειδική, γρήγορη και αξιόπιστη διάγνωση, αφού μερικές φορές συνοδεύεται από σοβαρές κλινικές επιπλοκές, όπως η πνευμονία.